Sosyolojik anlamda kültür, millet denilen toplum tipiyle bütünleşmiştir. Millet tarihi gelişmelerin mahsulüdür. Atatürk’ün millet tarifi çok sade ve pratiktir. “Türkiye Cumhuriyetini kuran Türk halkına Türk Milleti denir”. Biraz ayrıntıya giren Atatürk’e göre bir cemiyete millet diyebilmek için, tamamen ve kısmen bir arada bulunması gereken şartlar şunlardır…
Tamamını Okuyun
Hz. Peygamber’den sonra Müslümanlar güçlü devletler kurmuşlardır. Belli dönemden sonra bu güçlü devletlerde ne yazık ki aynı seviyede güçlü bilimsel çalışmalar yapılmamıştır. Daha önce ortaya konmuş dini eserler bile yorumlar yazılarak varlıklarını devam ettirmişler; her şeylerini de buna göre ayarladıklarından ve zamanında yenilikler ve atılımları yapamadıklarından, Batı karşısında gittikçe gerilemişlerdir.
Tamamını Okuyun
Başlangıç olarak İslam’ın ve Kur’an’ın aydınlanmaya bakışını ele alırsak aydınlanma konusu daha iyi anlaşılacaktır. Öyleyse önce İslam’ın ve Kur’an’ın ne dediği önemlidir. Bu konuda insanlara ne gibi mesajlar gelmiştir? Bu konuda insanlar ve Müslümanlar neler yapmışlardır? Herkesin bildiği gibi Kur’an’dan çok önce Tevrat, sonra Zebur, sonra da İncil gelmiştir. Bütün bunlar yüce İslam dininin kitaplarıdır. […]
Tamamını Okuyun
Batı’daki etkisini değerlendirebilmek için daha çok Tuleytula (Toledo), Napoli ve Sicilya gibi merkezlerde yoğunlaşan bu çevirilerin, XI. yüz yıl sonlarında başladığını, bu dönemdeki çevirilerin tabiat bilimlerine ve matematiğe yönelik olduğu görülmektedir.
Tamamını Okuyun
İslam dünyasında niçin Batı’dakine benzer bilimsel aydınlanma gerçekleşememiştir ya da Beyt’ül Hikme‘de yürütülen çeviri etkinliği ile önemli bir düşünce mirasına ve düşünce yoğunluğuna sahip olan ve onu işleyerek geliştiren İslam dünyasında, belirli bir süre sonra neden akıl tutulması yaşanmıştır? Bu sorulara verilecek cevaplar, ideolojik yanları bulunan Batı ve Doğu merkezciliklerini bilimsel bir süzgeçten geçirmek için […]
Tamamını Okuyun
Meselenin sosyolojik boyutunu anlamamız için, aydınlanmanın dayandırıldığı Eski Yunan‘ın toplum yapısını değerlendirmemiz gerekir. Tarihi ve etnolojik araştırmalar, Marx ile Engels‘in ve diğerlerinin kendi ideolojik yönlerine göre kullanmış oldukları tespitleri bir kenara bırakacak olursak aydınlanmacı, modernist, aydınların bir gerçeği tespit ettikleri görülür. Modernistlerin ülküleştirdiği ve ideallerindeki topluma temel yapmak istedikleri Eski Yunan’ı tanımakta fayda vardır. […]
Tamamını Okuyun
Bazı tarihçiler, Orta Çağ‘ın Türkler’in 1453‘de İstanbul‘u almasıyla sona erdiğini söyler. Biçimsel görünse de bilerek yapılan bu tespitin amacı, çözülerek yaşam içinde etkisini kaybetmiş olan bir düzenin çöküşünü ifade etmektir. Doğu Roma‘nın ortadan kaldırılması feodal çağın bitimine denk düşen önemli bir olaydır. Toplumsal olayları dönemin egemen ilişki biçimi ve gerekli değer yargıları ile ilişkilendirmek, o […]
Tamamını Okuyun
Avrupa‘daki endüstri devrimleri de bu sürecin maddi temelini oluşturmuştur. Yeni ve bambaşka toplumsal ve ekonomik ilişkiler içerisinde yaşamaya başlayan insanlar, ortaya çıkan yeni düşünce biçimleriyle dünyaya farklı gözlerle bakmaya başlamışlardır. Bunun sonucunda modern yaşamın temelleri atılmıştır. Sözün burasında aydınlanma felsefesinin dayandığı temel ilkelere bakacak olursak; 1. Akılcılık: Aydınlanmacılara göre insan yaşamında akıl hemen hemen her […]
Tamamını Okuyun
Öte yandan bilim de aydınlanma çağına öncülük eder. Bu çağda ayrıca çok yoğun bilimsel gelişmeler kaydedilir. On beşinci yüzyıldan itibaren, yeni keşifler ve gelişmeler ortaya çıkmaya başlar. İcatlar bu süreci hazırlamış, bunun sonunda da karanlık çağ olarak değerlendirilen Orta Çağ’ın sonuna gelinmiştir.
Tamamını Okuyun
Batı olarak ifade ettiğimiz gelişmiş toplumlar söz konusu gelişmişlik payesini elde ederken uzun ve sıkıntılı bir süreçten geçmiştir. Kendilerine göre daha alt seviyede bulunan toplumların dillerine yerleşen, ancak, Avrupalıların kendi içlerinde yeniden doğuş olarak tanımladıkları batılılaşma, modernleşme ve çağdaşlaşma olgusu çok sıkıntılı bir biçimde ortaya çıkmıştır.
Tamamını Okuyun
İçinde yaşadığımız süreç küreselleşme sürecidir. Kapitalizm; sömürgecilik ve emperyalizm dönemlerinden sonra, yeni bir dalga olan küreselleşme süreci ile sömürü alanını genişleterek, bu haince planı uygulamaya sokmuştur. İletişim, haberleşme ve ulaşım konularında küreselleşmeyi ve insan refahını toplumlara propaganda ederken yeni ve uçarı bir sömürü düzenini dünya mazlumlarına dayatmaktadır.
Tamamını Okuyun